Real time AI assisted diagnosis of medical endoscopes waggoota dhiyoo asitti teeknooloojiiwwan damee sammuu namtolchee yaalaa irratti warraaqsa guddaa agarsiisan keessaa isa tokkodha. Karaa walitti makamuu gadi fagoo lea gadi fagoo
Real time AI assisted diagnosis of medical endoscopes waggoota dhiyoo asitti teeknooloojiiwwan damee sammuu namtolchee yaalaa irratti warraaqsa guddaa agarsiisan keessaa isa tokkodha. Karaa gadi fageenyaan walnyaatinsa algoritmota barumsa gadi fagoo fi fakkiiwwan endoskoopiitiin, "qoricha empirical" irraa gara "precision intelligent medicine"tti guddina utaalcha galmeessisuun isaa ni yaadatama. Kan armaan gadii xiinxala bal’aa dimenshinii 8 irraa kenna:
1. Qajeeltoowwan teeknikaa fi ijaarsa sirnaa
Qaamolee ijoo: 1.1.
Laayibarii suuraa argachuu: 4K/8K kaameraa qulqullina olaanaa+fooyyessa optikaalaa (NBI/FECE)
Laayibarii adeemsa deetaa: chippii saffisa AI adda ta'e (kan akka NVIDIA IGX) .
Laayibarii moodeela algoritmii: .
Neetworkii Niwuroonii Konvolushinii (CNN): ResNet50, EfficientNet fi kkf
Moodeela xiinxala tartiiba yeroo: LSTM adeemsa yaa’a viidiyootiif
Fiyuushinii maltimoodaalii: fakkiiwwan ifa adii/NBI/fluorescence walitti makuu
Walqunnamtii wal-qunnamtii: yeroo dhugaa yaadannoo+agarsiisa sadarkaa balaa
Adeemsa hojii: 1.1.
Fakkii argachuu → dursee hojjechuu (sagalee balleessuu/fooyyessuu) → Xiinxala AI (madaa adda baasuu/ramaddii) → yeroo dhugaa mul’isuu (mallattoo daangaa/sadarkaa kennuu) → navigeeshinii baqaqsanii hodhuu
2. Bu’aa ba’ii teeknooloojii ijoo
Algoritmiin kalaqaa: 1.1.
Barnoota saamuda xiqqaa: rakkoo daataa yaadannoo gahaa hin taane furuu
Teeknooloojii madaqsuu domeenii: Fakkiiwwan meeshaalee oomishtoota adda addaa irraa dhufaniin madaquu
Irra deebiin ijaarsa madaa 3D: tilmaama ulfaatinaa fakkiiwwan furmaata hedduu irratti hundaa’e
Barnoota hojii hedduu: hojiirra oolmaa walsimsiisaa adda baasuu/ramaddii/qoqqoodinsa
Saffisa haardwaarii: 1.1.
Meeshaalee shallaggii qarqara (harkifannaa sababeeffannaa<50ms) .
Proosesara AI endoskooppii addaa (kan akka chippii Olympus ENDO-AID) .
3. Seenaariyoota hojiirra oolmaa kilinikaa ijoo
Haala adda baasuu: .
Sakatta’iinsa kaansarii garaachaa jalqabaa (sensitivity 96.3%) .
Loogii yeroo qabatamaa amaloota poliippii (saffisa adda baasuu adeenoomaa %28n dabaluu) .
Madaallii cimina dhukkuba garaachaa inflammatory bowel (shallaggii ofumaan naannoo madaa) .
Haala wal’aansaa: 1.1.
ESD/EMR baqaqsanii hodhuu navigeeshinii (sirrummaa beekamtii ujummoo dhiigaa 99.1%) .
Tilmaama balaa dhiiguu (akeekkachiisa yeroo dhugaa baqaqsanii hodhuu keessaa) .
Karoora ogummaa qabu kan resection range
4. Walmadaalchisuu oomishaalee idilee fi paaraameetota teeknikaa
Maqaa oomishaa | Misoomsitoota | Teeknooloojii Ijoo | Indeeksii raawwii hojii | Mirkaneessa |
ENDO-GARGAARSA | Olympus jedhamuun beekama | 3D lesion reconstruction+vascular guddisuu | Sadarkaan poliip adda baasuu %98.2 . | FDA/CE |
GI Genius jedhamuun beekama | Medtronic jedhamuun beekama | algorithm barumsa madaqsuu danda’u | %41 hir’isuun saffisa adda baasuu darbe adenomas | FDA PMA |
Tencent Miying jedhamuun beekama | Tencent jedhamuun beekama | Multi center Barnoota Jijjiirraa | Kaansarii jalqabaa adda baasuu AUC 0.97 | Ragaa NMPA Gitaa III |
IJA CAD | Fujiifiilmii | Xiinxala paateeniin ujummoolee dhiigaa | Sirrummaa gad fageenya seensa tumoor murteessuu %89 dha . | KANA |
5. Mirkaneessa gatii kilinikaa
Daataa qorannoo wiirtuuwwan hedduu:
Giddugala Kaansarii Biyyaalessaa Jaappaan: AI Gargaaramee Saffisa Kaansarii Gastrikii Jalqaba Argachuu %72 irraa gara %89tti Dabaluu
Qorannoon Kilinika Mayo: Sirni AI kolonoskoopii adenoma missed diagnosis %45 hir'isa
Qorannoon REAL Chaayinaa: Miira kaansarii ujummoo nyaataa adda baasuu %32 dabaluu
Faayidaa dinagdee fayyaa:
Baasii qorannoo %27 hir’isuu (baayoopsii hin barbaachifne hir’isuu) .
Marsaan leenjii doktoraa %40n gabaabfame
Haalli sakatta’iinsa guyyaa guyyaa %35 dabaleera
6. Guddina teeknooloojii keessatti rakkoolee jiran
Qormaata yeroo ammaa: 1.1.
Dhimma saayiloo daataa (istaandaardii suuraa hospitaalota gidduutti wal hin simne) .
Murtee saanduqa gurraacha (hiikkaa gahaa dhabuu bu’uura murtii AI) .
Walsimsiisaa meeshaalee (maqaa endoskooppii adda addaa wajjin walsimsiisuun rakkisaadha) .
Yeroo dhugaa barbaachisu (to'annoo harkifannaa adeemsa yaa'a viidiyoo 4K) .
Furmaata:
Barumsi federeeshinii danqaawwan daataa ni cabsa
Kaartaan ho’aa mul’ate murtee AI ibsa
Walqunnamtii DICOM-MEIS sadarkaa isaa eeggate
Optimization kan of kenne AI inference chip
7. Guddina teeknooloojii yeroo ammaa
Kallattii daangaa: 1.1.
Lamaan dijitaalaa baqaqsanii hodhuu: simulashinii baqaqsanii hodhuu duraa+walmadaalchisuu yeroo dhugaa yeroo baqaqsanii hodhuu
Fiyuushinii maltimoodaalii: daataa altiraasaawundii endoskoopii/OCT walitti makuu
Barnoota of to’atame: hirkattummaa yaadannoo hir’isuu
Walta’iinsa duumessaa: Arkiteekcharii shallaggii 5G+edge
Bu’aa ba’ii boqonnaa: 1.1.
EndoGPT, "Endoscopic Vision Model" bara 2023tti Nature BME keessatti gabaafame
Sirna AI baqaqsanii hodhuu yeroo qabatamaa 3D kan Yunivarsiitii Istaanfoordiin hojjetame
Sirna To'annoo Mul'ata AI Walitti Makame Roobootii Shurui Biyya Keessaa
8. Adeemsa Misooma Fuulduraa
Jijjiirama teeknooloojii: 1.1.
Jijjiirama adda baasuu gargaaraa irraa gara baqaqsanii hodhuu of danda’etti
Sirna Gorsa AI ogummaa hedduu (Endoscopy+Pathology+Imaging) .
AI ibsamuu danda’u (XAI) amantaa kilinikaa guddisa
Shallaggiin kuwantum leenjii moodeela saffisiisa
Ikooloojjii industirii: 1.1.
Endoskoopii AI akka moodeela Tajaajilaatti (EaaS).
Meeshaalee fayyadama sammuu qaban walitti makaman (kan akka AI biopsy needles) .
Adeemsa adda baasuu fi wal’aansaa ofumaan (sakatta’iinsa irraa kaasee hanga hordoffii) .
Agarsiisa dhimma kilinikaa
Haalawwan hojiirra oolmaa idilee:
(1) Sakatta’iinsa kaansarii garaachaa: 1.1.
AI yeroo dhugaa irratti mallattoo madaa shakkisiisaa (daangaa/microvessels/caasaa fuula) .
Gabaasa sadarkaa LABC ofumaan maddisiisuu
Gorsa ogummaa qabu kan bakka baayoopsii
(2) Baqaqsanii hodhuu ESD kolooreektaalaa: 1.1.
Tilmaama gad fageenya seenuu tumoor
Irra deebiin ijaarsa diimeshinii sadii kan koorsii vaaskiilaarii
Daangaa nageenyaa daayinamiik prompt
Cuunfaa fi ilaalcha
Endoskooppii yaalaa AI "single point breakthrough" irraa gara "system intelligence" tti jijjiirama keessa jira:
Yeroo gabaabaa (waggaa 1-3): AIn qindaa’ina istaandaardii endoskoopii ta’a, saffisa seenuu %60 ol ta’a .
Mid term (waggaa 3-5): Adeemsa adda baasuu fi wal’aansaa guutuu ofumaan hojjechuu galmaan ga’uu
Yeroo dheeraa (waggaa 5-10): Roobootii baqaqsanii hodhuu of danda’e jaallachuu
Teeknooloojiin kun paradigm qorannoo fi wal’aansa endoskoopii irra deebi’ee kan bocu yoo ta’u, dhumarratti mul’ata kunuunsa fayyaa hunda hammate kan dhukkubsataan hundi sadarkaa ogeessaa adda baasuu fi tajaajila wal’aansaa itti fayyadamuu danda’u dhugoomsa.